Travel: Lavanta Kokulu Köy: Kuyucak

Isparta’ya 47 kilometre uzaklıkta olan Kuyucak; Torosların eteğinde yüksek bir tepeye kurulmuş, etrafındaki yamaçların ve ovaların çoğu lavanta tarlalarıyla çevrili, 250 kişilik nüfusa sahip şirin mi şirin bir köy. Kıraç ve susuz arazileri yüzünden yıllar önce göç vermeye başlayan Kuyucak Köyü’nün kaderi bugün lavanta ile tersine dönüyor. 

Kuyucak lavanta ilk defa 1975 yılında tanışmış. 30 aileye 15'er kök şeklinde dağıtılarak üretime başlanmış. Köylüler önce hobi olarak bahçelerinde, gül tarlaları kıyısında,  sokak aralarında güzel görünsün , hoş koksun diye dikmiş lavantaları.1990 'lı yıllara gelince ticari amaçlı lavanta ekimine başlamış. Kurak, susuz, kullanılmayan tarlalar boş kalmasın diye ekilen ilk lavanta fidelerinden alınan verimle, günümüzde üretim  yaklaşık 3 bin dekarlık alanda Türkiye’deki toplam lavanta üretiminin yüzde 93’ünü karşılar seviyesine ulaşılmış. İlaç sanayinden kozmetiğe, gıdadan parfümeri sektörüne kadar pek çok kullanım alanı bulunan lavanta sayesinde dışarıya olan göçü tersine çevirmeye başlayan Kuyucak köylüleri “turizmde biz de varız” diyorlar. 

Isparta İli Keçiborlu İlçesi Türkiye’de lavanta üretiminde lokomotif üretici konumunda olması nedeniyle ilçenin lavanta üreticisi olarak markalaşması, mevcut istihdam, göç ve kalkınma problemlerinin çözülmesine katkıda bulunulması ve alternatif gelir ve iş kaynakları oluşturulması amacıyla T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Anadolu Efes ortaklığı ile yürütülen Gelecek Turizmde proje çağrısına Keçiborlu Yardımlaşma Dayanışma ve Eğitim Derneği, Keçiborlu Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği ve Kuyucak Köyü Muhtarlığı ortaklığında proje sunulmuştur. Yüzlerce proje içerisinden seçilerek proje uygulamaya konulmuştur.

2015 yılında başlatılan bu 'Lavanta Kokulu Köy Kuyucak Projesi' kapsamında, köy lavanta üreticiliği yanında lavanta turizmiyle de tanışmış. 2017 sezonunda yaklaşık 80 bin ziyaretçiye ulaşmışlar. Köyde tarımın yanında ev pansiyonculuğu da ek iş olarak yapılmaya başlanmış.

Turistlerin yavaş yavaş farkına vardığı bu köy lavantalarıyla birlikte fotoğraf tutkunlarının uğrak yeri oldu. Sosyal medya aracılığıyla Türkiye'nin bir çok ilinden fotoğraf meraklıları temmuz ayında, lavanta tarlalarında bir araya gelerek, fotoğraf çekiyorlar. Yaklaşık 4 yıl önce Isparta Fotoğrafçılar Derneği bir mankenle lavanta bahçesinde çekim yapıp bunu sosyal medyada paylaşmış ve Kuyucak köyünün sosyal medya macerası başlamış olmuş.

Lavanta Kokulu Köy Projesinde başrol kadınların…

Bu proje kapsamında  Kuyucak’lı 22 girişimci kadın 6 ay eğitimden geçmiş:

Kooperatifçilik, alan rehberliği, işletmede hijyen, güzel konuşma-diksiyon, kırsal turizm etkinliği, ev pansiyonculuğu, bitki yetiştirmeciliği ve girişimcilik gibi alanlarda dersler almışlar.

İşte gözleri ışıl ışıl, azimli, güler yüzlü bu çalışkan kadınlar Isparta’da Kuyucak köyünü gülün gölgesinden çıkarıp Lavanta Kokulu Bir Köy oluşturmuş 

Öncelikle evlerin bahçelerinde, sokak kenarlarında, gül bahçelerinin kenarlarında hobi olarak başlayan lavanta üretimi, bugün ticari bir üretime dönüşmüş, araziler lavanta ile kaplanmaya ve köy mora boyanmaya başlamış.

Lavanta tarlaları , haziran sonuna doğru renk almaya  başlıyor ve temmuz ayında ise çiçek açıp mor bir deniz haline geliyor . Temmuz sonu ağustos başından itibaren hasat yapılıp kesildikten sonra ise kurutulup çiçeği elde ediliyor. Kuyucak Köyü, ziyaretçilerine lavanta bahçeleriyle hazirandan başlayıp ağustosa kadar mis gibi lavanta kokuları arasında pastoral bir hikayenin parçası olma inkanı sunuyor .

Kuyucak geleceğe değer katanların köyü ... Onlar, hepimize örnek; yaşadıkları yere sahip çıkıyorlar, ekonomik geleceklerini kazanıyorlar ve köylerini marka haline getiriyorlar.

Orda bir köy var Lavanta Kokulu …

Haydi gelecek temmuz ayında siz de bu mis kokulu öyküye dahil olun ve Kuyucaklı güzel insanların köylerine sahip çıkmalarına destek olun!..

ULAŞIM VE KONAKLAMA

Kuyucak köyü, Isparta şehir merkezine 50 km uzaklıkta bulunuyor. Köye ulaşım Isparta veya Keçirborlu ilçesinden minibüsler aracılığıyla sağlanabiliyor. Isparta merkezine şehirlerarası otobüs firmalarının yanı sıra havayoluyla da ulaşım mümkün. Özel araçlarıyla gidecek ziyaretçilerin Keçiborlu'ya varmadan Kılıç tabelasını gördükten sonra Kılıç istikametine devam etmesi gerekiyor. Kılıç'a varana kadar yol boyunca Kuyucak tabelası bulunmadığından ulaşım esnasında bu konuya dikkat edilmesi gerekiyor. Kuyucak'ta konaklama ise; geçen sene ev pansiyonculuğunun başlamasıyla gelişme gösteriyor. Ayrıca Keçiborlu ya da Isparta şehir merkezinde bulunan oteller de konaklama için fazlasıyla seçenek sunuyor.

LAVANTANIN ÖZELLİKLERİ:

• Lavanta bitkisi, 1 metreye kadar boyu uzayabilen yarım çalımsı ve yıllarca kullanabilen bir bitkidir.
• Lavanta çiçeğinin ve çiçek saplarından elde edilen uçucu yağ, dünyada ticareti yapılan 15 uçucu yağdan biridir.
• Lavanta bitkisinin çekirdeklerinden ekonomik olarak yararlanılır..
• LAVANTANIN KULLANIM ALANLARI: Lavanta en çok parfüm ve kozmetik sanayisinde kullanılmaktadır. Ayrıca; sabun yapımında, diğer endüstri dallarında, ilaç sanayinde, aromaterapide, idrar arttırıcı ilaçlarda, romatizma ağrılarını dindirici ilaçlarda ve günlük hayattaki ürünlerde kullanılmaktadır.
• Lavanta kullanılarak yapılan ürünler ve gıdalar başlıca; lavanta balı, lavanta çayı, lavanta yağı, lavanta sabunu, lavanta kurusu, lavanta yastığı, lavanta sütü ve lavanta dondurmasıdır.

LAVANTA KOKULU KÖYDE NELER YAPILIR?

• Lavanta bahçelerine girerek belirlenen fotoğraf çekim noktalarında birbirinden güzel fotoğraflar çekebilirsin.
• Geleneksel yörük kıl çadırda otantik ortamda köy kahvaltısı, öğle yemeği veya akşam yemeği yiyebilirsin.
• Lavantanın faydalarının ve tarihçesinin anlatıldığı rehberlik hizmeti alabilirsin.
• Lavanta bahçelerinde yürüyüş yapabilir ve mis gibi kokuyu içinize çekebilirsin.
• Lavanta bahçelerinde belirlenen rota üzerinde bisiklet sürüşü yapabilirsin.
• Lavanta yağı çıkarılması ve lavanta ürünlerinin hazırlanmasını inceleyebilirsin.
• Lavanta fotoğraf sergisini gezebilirsin.
• Bahçede fayton turu yapabilirsin.
• Kuyucak Köyü’ne has lavanta konseptindeki hediyelik eşya ürünlerini alabilirsin.
• Lavantalı dondurma, lavantalı içecekler ve diğer ürünleri tadabilirsin.